Средь оплывших свечей и вечерних молитв,
Средь военных трофеев и мирных костров,
Жили книжные дети, не знавшие битв,
Изнывая от детских своих катастроф.
Детям вечно досаден
Их возраст и быт -
И дрались мы до ссадин,
До смертных обид.
Но одежды латали
Нам матери в срок,
Мы же книги глотали,
Пьянея от строк.
Липли волосы нам на вспотевшие лбы,
И сосало под ложечкой сладко от фраз.
И кружил наши головы запах борьбы,
Со страниц пожелтевших слетая на нас.
И пытались постичь -
Мы, не знавшие войн,
За воинственный клич
Принимавшие вой, -
Тайну слова "приказ",
Назначенье границ,
Смысл атаки и лязг
Боевых колесниц.
А в кипящих котлах прежних боен и смут
Столько пищи для маленьких наших мозгов!
Мы на роли предателей, трусов, иуд
В детских играх своих назначали врагов.
И злодея следам
Не давали остыть,
И прекраснейших дам
Обещали любить;
И, друзей успокоив
И ближних любя,
Мы на роли героев
Вводили себя.
Только в грезы нельзя насовсем убежать:
Краткий век у забав - столько боли вокруг!
Попытайся ладони у мертвых разжать
И оружье принять из натруженных рук.
Испытай, завладев
Еще теплым мечом,
И доспехи надев, -
Что почем, что почем!
Разберись, кто ты - трус
Иль избранник судьбы,
И попробуй на вкус
Настоящей борьбы.
И когда рядом рухнет израненный друг
И над первой потерей ты взвоешь, скорбя,
И когда ты без кожи останешься вдруг
Оттого, что убили - его, не тебя, -
Ты поймешь, что узнал,
Отличил, отыскал
По оскалу забрал -
Это смерти оскал! -
Ложь и зло, - погляди,
Как их лица грубы,
И всегда позади -
Воронье и гробы!
Если мяса с ножа ты не ел ни куска,
Если руки сложа наблюдал свысока,
И в борьбу не вступил с подлецом, палачом -
Значит, в жизни ты был ни при чем, ни при чем!
Если путь прорубая
Отцовским мечом
Ты соленые слезы
На ус намотал,
Если в жарком бою
Испытал что почем, -
Значит, нужные книги
Ты в детстве читал!
Uğraş Baladı
Kabarmış mumlar ve akşam duaları arasında,
Savaş ganimetleri ve barış ateşleri arasında,
Kitap kurdu çocuklar yaşardı, harp nedir bilmeden,
Kendi küçük felaketleriyle sızlana sızlana.
Çocuklara hep kaygı verir
Yaşları ve yaşamları,-
Dövüşürdük biz paralanıncaya dek,
Ölesiye dargın kalana dek.
Giysilerimizi yamardı,
Annelerimiz tam zamanında,
Yutardık kitapları,
Sarhoş ederdi satırlar.
Terli alınlarımıza yapışır kalırdı saçlarımız,
Cümleleri tatlı tatlı hazmederdi midemiz,
Savaşın kokusu başımızı döndürürdü,
Sararmış sayfalardan bize doğru fırlayan.
Kavramaya çalışırdık
Biz savaş nedir bilmeyenler,
Savaş narası ardından
Harbe koyulanlar,
"Emir" kelimesinin gizemini,
Sınır oluşturmayı,
Hücumun manasını ve çınlama seslerini
Savaş arabalarının.
Eski çatışmaların ve fesatlıkların kaynayan kazanlarında,
Ne de çok yiyecek var küçük beyinlerimiz için!
Biz hainleri, korkakları ve Yehoda'yı
Çocuksu oyunlarımızda düşman ilan ettik.
Kötülere izlerimizle
Aman vermedik,
En güzel kızları
Sevmeye söz verdik,
Ve, teselli edip dostları,
Severek yakınları,
Kahraman rolünü de
Kendimize biçtik.
Ancak, hayal dünyasına tamamıyla dalmak imkansız:
Eğlencelerin ömrü kısa - dört bir yan acıyla dolu!
Avuçlarını ölülerin yanında açmaya çalış,
Silahını ise emektar ellerden almaya.
Tadına var, hükmünün altına alarak,
Daha sıcaklığını kaybetmemiş kılıcının
Ve kuşanarak pusatının.
Neyin ne olduğunu göster!
Karar ver, nesin - korkak mı
Yoksa kaderin bir seçilmişi mi?
Ve var bakalım
Gerçek savaşın tadına.
Yanına düşüverdiyse yaralanmış dostun,
Ve ilk kaybında, kederinden haykırmışsan,
Ve sıyrılmışsan derilerinden birdenbire,
Seni değil de onu öldürdükleri için,-
Anlarsın ki öğrenmişsindir,
Farketmişsindir, bulmuşsundur,
Sırıtışlar arasında ele geçirmişsindir aradığını:
Bu ölümün sırıtışıdır!
Yalan ve kötülük - bak,
Nasıl da kaba saba yüzleri!
Ve hep ardındalar -
Kargalar ve tabutlar.
Yemediysen bıçağının ucundan
Bir et parçasını,
Ellerini kavuşturarak
Yükseklerden bakmışsan,
Hiçbir kavgaya karışmamışsan
Ne namussuzla, ne fesatla,-
Demek ki, bu hayatta sen -
Hiçbir şeysin, hiçbir şeysin.
Eğer, baba yadigarı kılıcınla yolunu açıyorsan,
Ve tuzlu gözyaşların sarmışsa bıyığını,
Eğer sıcak savaşta "ne, neymiş" anladıysan,-
Okumuşsun demektir küçüklükte faydalı kitapları.